Thai mấy tuần thì phá được bằng thuốc

Đối với thai dưới 9 tuần tuổi có thể dùng biện pháp phá thai bằng thuốc. Chị em phụ nữ cần lưu ý kỹ những vấn đề quan trọng và những khuyến cáo khi phá thai bằng thuốc.

Phá thai bằng thuốc (phá thai nội khoa) là phương pháp sử dụng thuốc để chấm dứt thai kỳ trong tử cung bằng cách sử dụng phối hợp thuốc Mifepristone và Misoprostol gây sảy thai cho các thai kỳ. Phương pháp này được áp dụng cho thai dưới 7 tuần tuổi ở tuyến huyện, dưới 8 tuần tuổi ở tuyến tỉnh và dưới 9 tuần tuổi ở tuyến trung ương. Và dù ở tuổi thai nào, thì việc uống thuốc nhất thiết phải có sự theo dõi, hướng dẫn, giám sát của các bác sĩ ngay tại bệnh viện.

Theo các bác sĩ Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản Hà Nội, hiện nay có hai loại thuốc được sử dụng trong phá thai là Mifepristone và Misoprostol. Trước khi sử dụng thuốc này bác sĩ phải thăm khám, tư vấn cho người bệnh tùy theo tình trạng sức khỏe, tuần tuổi của thai nhi. Ưu điểm của phương pháp bằng thuốc (nội khoa) là không phải can thiệp bằng ngoại khoa. Do vậy, ít dẫn đến các tai biến như: nhiễm trùng, chảy máu tử cung, thủng tử cung, biến chứng vô sinh về sau… Cũng ít gây ảnh hưởng đến tâm lý chị em phụ nữ; tính an toàn cao, tiện lợi, dễ sử dụng, kín đáo.

Bên cạnh những ưu điểm, phương pháp phá thai bằng thuốc cũng có một số nhược điểm như: Dị ứng với thuốc gây nổi mề đay, mẩn ngứa nếu nặng có thể khó thở, choáng, tụt huyết áp; Một số trường hợp có thể sót thai hoặc sót nhau phải can thiệp bằng hút buồng tử cung, một số khác có thể bị chảy máu kéo dài, đau bụng nhiều trong quá trình sảy thai. Ngoài ra phương pháp này cũng không áp dụng đối với các thai phụ đang mắc các bệnh nội khoa nặng: bệnh tim, thận, rối loạn đông máu, thiếu máu, đang cho con bú…

Các bác sĩ cũng khuyến cáo các chị em sau khi thực hiện phương pháp phá thai bằng thuốc nên thay băng vệ sinh thường xuyên như đang trong chu kỳ kinh nguyệt, tắm rửa bình thường và không nên kiêng bất kỳ một loại thức ăn nào. Bên cạnh đó, chị em nên tuân thủ lịch khám, nhằm đảm bảo chắc chắn thai đã xảy thai hoàn toàn, không có tình trạng sót thai hay sót nhau.

Sau khi thực hiện phá thai bằng thuốc chị em vẫn có thể có thai trong vòng 4 tuần sau đó nếu có quan hệ tình dục và không dùng biện pháp tránh thai. Vì vậy, cần phải sử dụng biện pháp tránh thai để tránh có thai ngoài ý muốn.

Chị em phụ nữ chúng ta nhất là những bạn gái ở lứa tuổi vị thành niên cần lưu ý rằng, việc bỏ thai dù là bằng phương pháp nào cũng gây tổn thương ở tử cung dẫn đến những biến chứng sau này, ảnh hưởng đến cuộc sống tình cảm tương lai. Vì vậy, hãy biết tự bảo vệ mình bằng cách có một đời sống tình dục an toàn, lành mạnh.

Nạo hút thai (phá thai ngoại khoa) thường có những tai biến như chảy máu, sót rau, thủng tử cung, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và tương lai sinh sản. Ở Việt Nam, 5% trong số tử vong bà mẹ liên quan đến nạo hút thai (chủ yếu do nhiễm trùng, chảy máu). Một số nghiên cứu cho thấy nạo hút thai còn liên quan đến các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục.

Tâm lý của chị em là muốn có một cách phá thai kín đáo, ít tai biến hay ảnh hưởng đến sức khỏe. Phá thai bằng thuốc đáp ứng được yêu cầu này cho dù nó không hẳn là một phương pháp hoàn hảo.

Trên thế giới hiện có 4 nhóm thuốc phá thai, Việt Nam dùng nhóm mifepristone và misoprostol.

Hoóc môn progesteron do hoàng thể tiết ra trong chu kỳ kinh nguyệt có tác dụng làm dày niêm mạc tử cung để trứng làm tổ và bám chắc vào đó. Nhóm thuốc mifepristone có tác dụng đối kháng với pro-gesteron nên cản trở quá trình này. Nếu dùng sớm khi chưa thụ thai thì nó ngăn cản quá trình thụ thai (được coi là thuốc tránh thai khẩn cấp). Nếu dùng muộn khi đã có thai trong vòng 49 ngày, nó làm bong thai ra khỏi niêm mạc tử cung, được coi là thuốc phá thai. Khi dùng mifepristone quá muộn, thai sẽ không bong ra được.

Còn nhóm thuốc misoprostol làm tăng cường co bóp cơ tử cung để tống thai ra ngoài sau khi mifepristone đã làm bong thai ra khỏi niêm mạc tử cung. Để phá thai, 2 nhóm thuốc trên nhất thiết phải kết hợp với nhau.

Phác đồ phá thai bằng thuốc gồm 3 bước:

• Làm bong thai: Bệnh nhân uống mifepristone 200 mg ngay tại phòng khám để làm tróc túi thai ra khỏi niêm mạc tử cung rồi về nhà tự theo dõi theo hướng dẫn của thày thuốc.
• Tống thai ra ngoài: Sau 48 giờ, bệnh nhân trở lại bệnh viện uống tiếp misoprostol 400 mg (để đẩy thai ra) và lưu lại phòng khám trong 3 giờ để theo dõi mạch, huyết áp (cứ nửa giờ một lần). Nơi theo dõi này phải có đủ các trang bị cấp cứu về tim mạch, đồng thời phải có điều kiện để vận chuyển bệnh nhân lên tuyến cao hơn.
• Kiểm tra hiệu quả: Sau 14 ngày, bệnh nhân đến khám lại. Nếu siêu âm vẫn thấy thai phát triển và tim thai vẫn đập thì bắt buộc phải phá bằng phương pháp khác; không được giữ thai.

Những lưu ý về phá thai nội khoa

Không được áp dụng phá thai bằng thuốc cho các trường hợp thai ngoài tử cung, đang mang vòng, thiếu máu nặng, bị bệnh gan và thận, dùng corticoid kéo dài.

Khi đã dùng phương pháp này thì phải quyết tâm đến cùng chứ không được bỏ dở. Thai phụ phải trình bày ý định phá thai bằng nội khoa chậm nhất là vào ngày thứ 42 của thai kỳ để có đủ thời gian (7 ngày) cùng với thày thuốc suy nghĩ kỹ trước khi đi đến quyết định. Thống kê ở các nước cho thấy hiệu quả của phương pháp này là 87-97%, nghĩa là còn khoảng 6% thất bại. Do thuốc có những tác hại với thai nên khi thuốc không hiệu quả, nếu không tìm cách khác để tống thai ra ngoài thì đứa trẻ sẽ phát triển không bình thường (có thể bị khuyết tật, dị dạng). Vì vậy, tuy thày thuốc đã hướng dẫn cách theo dõi sẩy thai nhưng thai phụ không được chủ quan mà bắt buộc phải đến bệnh viện để kiểm tra lần cuối (bước 3).

Thai phụ phải nói rõ với thày thuốc tuổi thai, tiền sử bệnh tật. Đây là những thông tin quan trọng giúp bác sĩ có thêm sự chính xác trong chẩn đoán và quyết định áp dụng biện pháp phá thai nội khoa.

Thuốc phá thai có một số tác dụng phụ như ra máu, rỉ máu kéo dài, buồn nôn, nôn. Thực chất đây là những hiện tượng thường có trong sẩy thai tự nhiên, nhưng thai phụ cần được báo trước để khỏi hoang mang.

Khi áp dụng phương pháp phá thai nội khoa, người bệnh không được dùng các thuốc phenitoin, phenobarbital, carbamazepine (vì các thuốc này làm giảm hiệu lực mifepristone) và cũng không được dùng các kháng viêm không steroid (vì làm giảm hiệu lực của phương pháp).

Minh Trang

Bác sĩ Phạm Thị Minh Trang tốt nghiệp bác sĩ chuyên khoa Phụ Sản Cấp I của Đại học Y khoa Hà Nội. Với hơn 40 năm kinh nghiệm trong việc khám, chẩn đoán và điều trị gồm: Bệnh phụ khoa, các bệnh về rối loạn kinh nguyệt, vô sinh –hiếm muộn ở nữ giới đem lại niềm vui và hạnh phúc cho hàng ngàn chị em.